از تغییرات اقلیمی گرفته تا بحران انرژی و کووید ۱۹، پاسخ به جهانی‌ترین چالش‌های ما در علم نهفته است. با این حال در جستجوی پاسخ ما هنوز هم قدرت مغز نیمی از جهان یعنی زنان و دختران را حذف می‌کنیم. به گزارش برقع به نقل از چاینا دیلی، تنها ۲۸ درصد از فارغ‌التحصیلان مهندسی، یک‌سوم محققان علمی در سراسر جهان و سه درصد از برندگان جایزه نوبل زن هستند. در آکادمی علوم چین و آکادمی مهندسی چین، تنها هفت درصد از دانشگاهیان را زنان تشکیل می‌دهند. چنین عدم تعادلی نه‌تنها خطر تکرار سوگیری‌ها و نابرابری‌های جنسیتی در فناوری‌های جدید را به همراه دارد بلکه منجر به کمبود تخصص و استعداد در علم، فناوری، مهندسی و ریاضیات در سطح جهان می‌شود که جامعه نمی‌تواند از عهده آن برآید. برای آینده‌ای که در واقع همه را شامل می‌شود، زنان و دختران باید بتوانند به طور کامل و برابر در علم مشارکت کنند.
وقتی آنان این کار را انجام می‌دهند، پاداش‌ها زیاد است. تو یویو را در نظر بگیرید که در سال ۲۰۱۵، دهه‌ها پس از کشف درمان مالاریا، داروی آرتیمیسینین، اولین برنده جایزه نوبل چینی در فیزیولوژی یا پزشکی شد.
وی گفته بود: هر دانشمندی آرزو دارد کاری انجام دهد که بتواند به جهان کمک کند. وقتی زنان بیشتری دانشمند شوند، افراد بیشتری قادر به انجام این کار هستند.
این موضوع در چین واضح است؛ جایی که بیش از نیمی از متقاضیان ثبت اختراع کنونی را زنان تشکیل می‌دهند. زنان همچنین در حال ساختن بیش از نیمی از شرکت‌های اینترنتی در کشور چین هستند؛ مانند ژو کونفی، کارگر مهاجری که بعدها شرکت تولیدکننده صفحه‌نمایش لمسی، Lens Technology را تاسیس کرد و به یکی از ثروتمندترین زنان در فناوری تبدیل شد.
با این حال علی‌رغم مشارکت‌های ارزشمند STEM (علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات) در چین و فراسوی آن، زنان در معرض خطر عقب ماندن از انقلاب صنعتی چهارم قرار دارند. برآورد می‌شود ۸۰ درصد از مشاغل پردرآمد ایجاد شده در بخش‌های جدید اقتصاد سبز از جمله انرژی پاک در زمینه‌های STEM تحت سلطه مردان خواهد بود؛ به این معنا که زنان و دختران می‌توانند نادیده گرفته شوند و در فناوری‌های آینده کمتر حضور داشته باشند؛ مگر اینکه امروز در STEM پشتیبانی شوند.
تنها با هشت سال برای تحقق اهداف توسعه پایدار و آینده‌ای صلح‌آمیز و مرفه برای همه که سیاره ما می‌تواند آن را حفظ کند، گسترش مجموعه نوآوران و متخصصان ما با گنجاندن کامل زنان، بیش از هر زمان دیگری ضروری است.
مرحله برای رسیدن به این مهم حیاتی است
اول؛ باید کلیشه‌های جنسیتی و سوگیری‌های بازدارنده زنان و دختران در علم تغییر کند. مایکروسافت گزارش داد دختران در اروپا در حدود سن ۱۱ سالگی به STEM علاقه‌مند می‌شوند اما در ۱۵ سالگی علاقه خود را از دست می‌دهند. این موضوع نشان می‌دهد تاثیرات اجتماعی، آنان را تغییر می‌دهد. زنان همچنین در رهبری STEM کمتر حضور دارند. همچنین با وجود واجد شرایط بودن، احتمال کمتری دارد که استخدام شوند.
به گزارش نیچر ۳۲ درصد از زنان دانشمند چینی با کارفرمایانی مواجه شدند که تنها در اولین جستجوی شغلی خود دنبال مردان بودند. برای رفع این مشکل سهمیه‌های جنسیتی باید در همه سطوح اعمال شود تا از شیوه‌های تبعیض‌آمیز استخدام محافظت شود. آموزش برابری جنسیتی نیز باید از کلاس‌های درس گرفته تا شرکت‌ها تقویت شود؛ در حالی که یک محیط حمایتی برای زنان و دختران باید در خانواده‌ها و توسط کارفرمایان ایجاد شود تا هنجارهای توانمندتر را تشویق کند.
دوم؛ رفع نابرابری‌های ساختاری در زمینه‌های علمی ضروری است. محققان زن تمایل دارند بودجه کمتری دریافت کنند و منابع و فرصت‌های کمتری داشته باشند؛ در حالی که زودتر از همکاران مرد شغل خود را ترک می‌کنند. در سطح جهانی بیش از یک‌سوم زنان پس از اولین فرزندشان مشاغل تمام‌وقت STEM را ترک کردند. این اتفاق در چین نیز می‌افتد اما سه چهارم کسانی که ترک شغل کردند، چنین می‌گویند که اگر مراقبت از کودک نداشته باشند، باز خواهند گشت؛ بنابراین در کنار حمایت از زنان و دخترانی که وارد STEM می‌شوند، به محیطی فراگیر برای حفظ آنان نیاز است. موسسات تحقیقاتی، کارفرمایان، دولت‌ها و همه ذی‌نفعان باید سیاست‌ها و سرمایه‌گذاری‌های دوستدار خانواده از جمله تسهیلات و خدمات مراقبت از کودکان، مرخصی پدرانه و اقدامات کاری انعطاف‌پذیر را افزایش دهند.
در حالی که تغییرات ساختاری زمان‌بر است، اقدامات ویژه برای زنان راه حل‌های فوری‌تری ارائه می‌دهد. به عنوان مثال با توجه به اینکه پرورش کودکان مستلزم مرخصی طولانی‌مدت است، مسئولیتی که به طور نامتناسبی بر عهده زنان است، اجازه مرخصی طولانی‌تر به محققان زن برای تامین بودجه می‌تواند کمک کننده باشد. در سال ۲۰۱۱ بنیاد ملی علوم طبیعی چین محدودیت سنی کمک هزینه خود را برای زنان از ۳۵ به ۴۰ سال و درصد زنانی که از یک صندوق بزرگ برای دانشمندان جوان کمک هزینه دریافت می‌کردند را از ۳۳ به ۴۳ درصد در یک سال افزایش داد. همراه با وزارت علوم و فناوری، این بنیاد همچنین تعداد دانشمندان زن را در هیات بررسی افزایش داد و توصیه کرد متقاضیان زن در اولویت قرار گیرند؛ در حالی که همه چیز برابر بود. با تکیه بر تلاش‌های گذشته در سال ۲۰۲۱ وزارت علوم و فناوری همراه با فدراسیون زنان سراسر چین و ۱۱ بخش دیگر اقداماتی را برای حمایت از استعدادهای زن در ایفای نقش برجسته‌تر در علم و فناوری آغاز و اقدامات سراسری را تسهیل کردند.
سوم؛ مراقبت‌های بدون دستمزد و کار خانگی زنان را مجبور به ترک شغل یا تدریجی کردن شغل خود کرده است. میان زنان متاهل دانشمندانی که توسط نیچر مورد بررسی قرار گرفتند، ۳۰ درصد گزارش کردند که بیشتر کارهای خانه را انجام می‌دهند؛ در حالی که تنها ۶ درصد از مردان این کارها را انجام می‌دهند. همه‌گیری این شکاف را عمیق‌تر کرده است. داده‌های مقایسه‌ای برای سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ نشان می‌دهد دانشمندان زن به عنوان مراقبان اولیه کودکان ۱۷ درصد کاهش زمان تحقیق را تجربه کرده‌اند. دانشگاهیان زن در مقایسه با همتایان مرد، مقالات پیش‌چاپ کمتری ارسال و پروژه‌های کمتری را شروع می‌کنند. به جای بهره‌برداری مجانی از کار بدون مزد زنان، جامعه باید به طور جمعی هزینه‌های آن را با بازنگری هزینه‌های عمومی برای مراقبت به عنوان یک سرمایه‌گذاری اجتماعی تقبل کند. مراقبت و کارهای خانگی مستحق قدردانی است؛ همچنین این موضوع باید بین مردان و زنان به طور مساوی توزیع شود.
افزایش مرخصی پدر یکی از راه‌های تشویق این امر است. به عنوان مثال زمانی که کشور نروژ چهار هفته مرخصی پدرانه با پرداخت کامل را در سال ۱۹۹۳ معرفی کرد، نسبت مردانی که از مرخصی پدرانه استفاده می‌کردند، از چهار درصد به ۳۹ درصد افزایش یافت و با افزایش تدریجی حقوق مرخصی پدرانه در نروژ تا ۱۵ هفته، به ۸۹ درصد افزایش یافت. در چین هیچ مقررات یا قانونی در سطح مرکزی در مورد مرخصی پدرانه وجود ندارد؛ در حالی که در برخی استان‌ها مردان تا ۳۰ روز مرخصی پدرانه دارند. باید اقدامات بیشتری برای متعادل کردن بار مراقبتی انجام شود.
چهارم؛ زنان دانشمند برجسته باید به عنوان الگوها و راهنمای زنان جوان‌تر معرفی شوند. تحقیقات نشان می‌دهد زنان بدون راهنما کمترین خوش‌بینی شغلی را گزارش می‌کنند. زنان و دختران باید زودتر مورد حمایت قرار گیرند تا به علم علاقه‌مند و در حرفه خود هدایت شوند. این موضوع همچنین می‌تواند شبکه‌ها و ارتباطات ایجاد کند. سرمایه اجتماعی برای پیشرفت شغلی زنان بسیار مهم است.
برابری در STEM پیشرفت علمی سریع‌تر و جهانی فراگیرتر را ممکن می‌سازد. این امر همچنین منطقی به نظر می‌رسد. بر اساس اطلاعات موسسه بین‌المللی مشاوره مدیریت مک‌کینزی، سازمان‌هایی با هیات‌های اجرایی با تنوع جنسیتی ۲۵ درصد عملکرد بهتری دارند. دستیابی به برابری نه‌تنها به نفع همه است بلکه به همه، والدین، همسران، موسسات، کارفرمایان و دانشگاه‌ها بستگی دارد. به همین دلیل است که در برنامه توسعه سازمان ملل متحد زنان و کل سیستم سازمان ملل متحد با همه دست‌اندرکاران برای ارتقاء زنان در STEM همکاری می‌کنند.
تاریخ جهش‌های باورنکردنی بشریت زمانی که زنان در علم قدم به جلو می‌گذارند، از ماری کوری تا تو یویو را نشان می‌دهد چنین ظرفیتی شاید در زنان و دختران بی‌شمار امروزی وجود داشته باشد؛ اگر تشویق شوند و منابع و محیطی را برای پیشرفت پیدا کنند. آشکار کردن این موضوع چیزی بیش از تحقق برابری جنسیتی است.
در حالی که آینده ما در شرایط شکننده‌ای قرار دارد، به هر قهرمان علمی که بتوانیم آن را به دست آوریم، نیازمندیم. زمان قهرمانی آنان اکنون است.
منبع: ایسنا
دیدگاهتان را بنویسید