استفانی فراپار فرانسوی به همراه نئوزا بک از برزیل و کارن دیاز مدینا مکزیکی اولین داور زن در تاریخ جام‌جهانی فوتبال مردان، مسابقه آلمان مقابل کاستاریکا در مرحله گروهی را قضاوت کردندتا با گذشت ۹۲ سال و ۹۴۲ مسابقه و ۲۲ دوره از شروع جام-جهانی، نگرش متولیان فوتبال به زنان اندکی تغییر کند.
فدراسیون جهانی فوتبال (فیفا) برای این دوره از بازی‌ها ۶ داور (سه داور وسط و سه کمک داور) زن را انتخاب کرده بود
که تنها یک مسابقه بعد از ۱۲ روز از شروع بازی‌ها سهم آنها شد.
شاید اگر اتحادیه فوتبال اروپا (یوفا) پیش از این قضاوت فینال سوپر جام اروپا بین تیم‌های چلسی و لیورپول
و بازی یوونتوس و دیناموزاگرب در لیگ قهرمانان اروپا مردان را به فراپار واگذار نکرده بود،
فیفا آنقدر جسارت نداشت که از ۶ داور زن برای این مسابقات دعوت کند.
علی‌رغم اینکه بعد از بازی آلمان و کاستاریکا مربیان دو تیم از نحوه عملکرد تیم داوری رضایت داشتند، اما این مسابقه نقطه پایانی
برای قضاوت زنان به عنوان داور وسط در جام جهانی ۲۰۲۲ بود تا دو داور دیگر «سلیما موکانسانگا» از روندا و یوشیمی یاماشیتا
از ژاپن هم قضاوتی نداشته باشند.
واقعا فیفا به برابری جنسیتی اعتقاد دارد و به آن اهمیت می‌دهد؟
پیر لویئجی کولینا داور کهنه‌کار ایتالیایی و رییس کمیته داوران فیفا درباره انتخاب داوران زن برای بازی‌های جام‌جهانی می‌گوید: «آنچه برای ما اهمیت دارد کیفیت داوران است نه جنیست آنها.»
طبق ماده چهار اساسنامه فدراسیون جهانی فوتبال، «تبعیض از هر نوعی علیه یک کشور، شخص حقیقی یا گروهی از مردم به دلیل نژاد، منشاء قومی، ملی یا اجتماعی، جنسیت، ناتوانی، مذهب، عقاید سیاسی یا ثروت، تولد یا گرایش جنسی اکیداً ممنوع است.» ولی با این حال فیفا خود را مقید به اجرای این بند از اساسنامه‌اش نمی‌داند و نگاه جنسیت‌زده‌ای به ساختار فوتبال دارد.
مماشات فدراسیون جهانی فوتبال با ورود زنان ایرانی به ورزشگاه‌ها هم بارها نشان از رفتارهای دوگانه این نهاد بین‌المللی فوتبال داشته که هیچ‌گاه خود را ملزم به پاسخگویی یا انجام واکنشی نمی‌داند.
اینکه از ۶۴ بازی برگزار شده در جام‌جهانی فقط یک مسابقه را زنان قضاوت کرده‌اند، گواهی است بر این ادعا که فیفا باورهای لازم به توانمندی زنان را ندارد یا نمی‌خواهد ظرفیت‌های آنها را ببیند. در حالی که «فاطما سامورا» اولین زنی است که دبیرکل فیفاست ولی او هم نقش تاثیرگذاری در تصمیمات رییس ایتالیایی‌اش ندارد.
آیا داور زن توانمندی کافی را ندارد؟
آیا انتخاب فراپار داور سرشناس فیفا برای قضاوت در مسابقاتی که در قطر برگزار می‌شد بیش از آنکه جنبه ورزشی داشته باشد اهداف سیاسی فیفا را دنبال می‌کرد؟ سوزان راک نویسنده گاردین ورزشی درباره قضاوت زنان در جام‌جهانی می‌گوید: «شرکت داور فرانسوی زن در تورنمنتی که به شدت سعی در دوری از حواشی سیاسی دارد، به کشور میزبان یادآوری می‌کند که زنان در فوتبال هم جایگاه دارند.»
اِرین بلنک شیپ موسس سازمان غیرانتفاعی «برابری در زمین مسابقه» هم درباره انتخاب فراپار و هم‌کارانش در جام‌جهانی می-گوید: «این اتفاق در قطر افتاد که پیام بسیار مهمی داشت. اهمیت ندارد شما چه جنسیتی دارید، اگر در کارتان موفق هستید باید وارد زمین شوید. هدف من این است.»
پس چرا فیفا در قطر به داوران زن فرصت بیشتری برای قضاوت نداد؟ آیا توانمندی جسمی آنها برای قضاوت مسابقات، از مردان کمتر بود؟ جواب این سوال منفی است، چرا که داوران برگزیده فیفا تمامی استانداردهای آماده‌سازی جسمانی و کلاس‌های مختلف آموزشی را به‌طور یکسان پشت سر گذاشته‌اند.
فیفا برای استفاده نکردن از ۶ داور زن پاسخگو خواهد بود؟
فیفا به استفاده بیشتر از داوران زن پاسخ نداده و احتمال دارد که باز هم جواب ندهد. چون قضاوت زنان در جام‌جهانی آنقدر که باید و شاید دغدغه اصلی جامعه بین‌المللی فوتبال نیست. زنان هم ظاهرا به همین اندک فرصت و محدودیتی که دارند راضی هستند. همین حداقل‌هایی که زنان ناخواسته و ناخودآگاه می‌خواهند و سقف آرزوهایشان را بالا نمی‌برند سبب شده که نبود آنها در جامعه مطالبه اصلی و اساسی نباشد. در طول بازی‌های جام‌جهانی ۶ داور زنی که برای قضاوت به قطر رفته بودند به اینکه داور کمکی در اتاق VAR باشند هم راضی بودند.
در حالی که این نحوه قضاوت برای جامعه داوران مرد پذیرفتنی نیست. اگر سال‌ها تبعیض علیه زنان و گرفتن فرصت‌هایشان باعث تحدیدشان شده، توجیه مناسبی برای حضور کم‌رنگ آنها در جامعه نیست. حداقل فیفا باید به کدهای اخلاقی‌اش پایبند باشد. آیا جامعه فوتبال، فیفا را به پاسخگویی وادار می‌کند؟ استدلال فیفا چه خواهد بود؟ همان پاسخی را که به عدم حضور زنان ایرانی در ورزشگاه‌ها می‌دهد در قالب کلمات دیگری بیان خواهد کرد؟ در اولین گام برای مطالبه‌گری، داوران زن نباید به این اندک فرصت‌ها دلخوش باشند. فدراسیون جهانی فوتبال موظف به پاسخگویی است و باید توضیح دهد که به چه دلیل یا دلایلی این شانس از داوران زن گرفته شد؟!
دیدگاهتان را بنویسید