سومر به‌عنوان قدیمی‌ترین تمدن جهان محسوب می‌شود که حدود ۳۵۰۰سال پیش از میلاد در عراق کنونی شکل گرفت. در تمدن سومر برخی از زنان روم باستان برای نخستین‌بار نوشتن را آموختند و برخی به کتابت روی آوردند و در این کار نقشی تاریخی از خود به جا گذاشتند.
همچنین در مصر باستان به برخی از دختران خواندن و نوشتن آموزش داده می‌شد. زنان طبقه بالا اغلب می‌توانستند آموزش‌های مرسوم در آن روزگار را فراگیرند. نام و آثار چند زن پزشک از مصر باستان به جا مانده است.
مریت پته (Merit Ptah) که حدود ۲۷۰۰پیش از میلاد می‌زیست، زنی حاذق در انواع علوم آن زمان از جمله پزشکی بود. از او به‌عنوان نخستین زن پزشک در تاریخ یاد شده است. نگاره او در نیایشگاهی در نکروپولیس نزدیک هرم سقاره کشیده شده است.
در یونان باستان نیز برخی از دختران فرصت خواندن و نوشتن را بهدست می‌آوردند. زنان خانواده‌های ثروتمند اغلب می توانستند به مدارج بالا در زمینه‌ی دانش‌های مرسوم روزگار خود دست یابند.
زنان روم باستان نیز وضعیتی مشابه زنان یونان باستان داشتند، زنان و دختران طبقات بالادست امکان دستیابی به دانش روز را داشتند.
طی قرون وسطی، دختران خانواده‌های ثروتمند در خانه آموزش می‌دیدند، راهبه‌ها نیز به واسطه کلیسا می‌توانستند خواندن و نوشتن و علوم دینی و ادبی را فراگیرند.
در آن دوران طولانی که اروپا پیوسته در حال پوست‌اندازی بود، دختران خانواده‌های مرفه معمولا در خانه تحصیل می‌کردند و معلمان به دختران طبقات بالاتر آموزش می‌دادند. در آغاز دوره رنسانس دو تن از همسران هنری هشتم – کاترین آراگون و کاترین پار- توانستند به آموزش عالی دست یابند و به کار نوشتن بپردازند.
کاترین پار، ششمین و واپسین همسر هنری هشتم انگلستان بود که لقب ملکه را دریافت کرد. در آن زمان دختران به آموزشگاه‌های موسیقی و سوزن‌دوزی می‌رفتند. همچنین می توانستند زبان‌هایی مانند یونانی و لاتین، اسپانیایی، ایتالیایی و فرانسوی را یاد بگیرند.
به دختران طبقه متوسط خواندن، نوشتن، ریاضیات و مهارت‌هایی مانند خیاطی آموزش داده می‌شد. دختران بازرگان نیز یاد می‌گرفتند که چگونه تجارت پدرشان
را اداره کنند. در انگلستان قرن هفدهم برای نخستین‌بار مدارس شبانه‌روزی دخترانه در شهرها تاسیس شد. در ایتالیا-ونیز، النا پیسکوپیا اولین زن در جهان بود که موفق به دریافت مدرک دکترای فلسفه در سال۱۶۷۸ شد.
آموزش زنان در دوران مدرن
در اوایل قرن نوزدهم، در بریتانیا، کلیساها زمینه‌های آموزش ابتدایی را برای بسیاری از کودکان فقیر فراهم کردند. در سال۱۸۱۱ انجمن ملی برای ترویج آموزش فقرا تاسیس شد. در سال۱۸۱۴ انجمن مدارس بریتانیایی و خارجی از سوی ناسازگاران (پروتستان‌هایی که به کلیسای انگلستان تعلق نداشتند) بنیان نهاده شد.
در ایالات متحده آمریکا، سه زن در سال۱۸۴۱ از کالج اوبرلین مدرک لیسانس گرفتند. هلن ماگیل وایت، اولین زن در ایالات متحده آمریکا بود که در سال۱۸۷۷ مدرک دکترای زبان یونانی گرفت. وینیفرد ادگرتون مریل، نخستین زن در آمریکا محسوب می‌شود که در سال۱۸۸۶ مدرک دکترای ریاضیات را بهدست آورد دانشگاه کلمبیا در ۱۸۸۶ میلادی درجه علمی دکترا را با امتیاز عالی و با رای موافق تمامی اعضای هیات به وی اعطا کرد.
ادگرتون ۲۴سپتامبر۱۸۶۲ در ریپون، ویسکانسین متولد شد. وی لیسانس خود را در سال۱۸۸۳ میلادی از کالج ولزلی بهدست آورد و برای مدتی در مدرسه سیلوانیوس ریید مشغول تدریس شد. ادگرتون مشتاق مطالعه در زمینه ستاره‌شناسی بود. او در ۱۸۸۳میلادی به‌طور مستقل از داده‌های رصدخانه هاروارد استفاده می‌کرد تا مدار دنباله‌دار پانز-بروکس را محاسبه کند. وی در دانشگاه کلمبیا به آموزش ریاضی و ستاره‌شناسی پرداخت. در آن زمان دانشگاه کلمبیا یک نهاد کاملا مردانه بود.
در سال۱۸۶۶ لوسی هابز تیلور، اولین زن آمریکایی بود که از یک کالج دندانپزشکی فارغ‌التحصیل شد. در سال۱۸۷۰ آدا کپلی، به‌عنوان اولین زن آمریکایی از دانشکده حقوق فارغ التحصیل شد.
اما در اروپا، در سال۱۸۷۰ دولت بریتانیا طرح تاسیس رسمی مدارس را اعلام و پی‌ریزی کرد. در سال ۱۸۸۰ رفتن به مدرسه برای کودکان ۵ تا ۱۰ساله اجباری شد. با این حال، آموزش در مدرسه رایگان نبود. یک دهه بعد شهریه کودکان فقیر لغو شد. از سال۱۸۹۹ کودکان تا سن ۱۲سالگی مجبور بودند به مدرسه بروند.
در بریتانیا، زنان برای اولین بار در سال۱۸۶۸ اجازه ورود به دانشگاه را پیدا کردند؛ اما تا سال۱۸۸۰ مدرکی به آنها اعطا نمی‌شد، فقط به آنها گواهی مهارت می‌دادند. در سال۱۸۸۸ الیزا اُرمه، اولین زن بریتانیایی بود که مدرک حقوق گرفت. لیلیان موری، دیگر زنی بود که در سال۱۸۹۵ به‌عنوان نخستین زن دندانپزشک در بریتانیا فارغ‌التحصیل شد. همچنین اتل چارلز، اولین زن بریتانیایی بود که در سال۱۸۹۸ مدرک معماری را بهدست آورد.
داده‌های رسمی نشان می‌دهد آموزش طبقه کارگر در قرن بیستم در بریتانیا روند مطلوبی داشته است. به‌طور کلی بعد از جنگ جهانی اول زنان اروپایی و آمریکایی و سپس زنان دیگر کشورهای در حال توسعه توانستند همپای مردان به تحصیل بپردازند؛ اگر چه تفاوت‌های جنسیتی و مسائل فرهنگی همواره مانعی در مسیر رشد فکری و آکادمیک آنها بوده است.
منبع: دنیای اقتصاد
دیدگاهتان را بنویسید