تاریخ زنان؛ طوبی آزموده

طوبی آزموده (۱۸۷۸–۱۹۳۶) یک معلم ایرانی بود که در سال ۱۹۰۷ اولین مدرسه دخترانه را در ایران تأسیس کرد . او علی رغم مخالفت مداوم جامعه خود، مدرسه را حفظ و گسترش داد. آزموده در چهارده سالگی با یک افسر ارتش ازدواج کرد. شوهرش از ادامه تحصیل او حمایت کرد که او هم به طور مستقل و هم با کمک معلمان زبان ادامه داد.

در سال ۱۹۰۷ یا ۱۹۱۱، گروهی از زنان در تهران گرد هم آمدند تا در مورد بهبود آموزش دختران در ایران بحث و تلاش کنند. در آن زمان، دختران معمولاً خارج از خانه تحصیل نمی کردند. اگرچه تعداد کمی از مدارس دخترانه توسط خارجی ها در سال ۱۸۷۴ افتتاح شده بود اما دولت ایران تا سال ۱۸۹۶ به دختران مسلمان اجازه تحصیل در مدارس را نداد. 

پس از این جلسه آزموده اولین مدرسه دخترانه ایرانی را در ایران به نام مدرسه ناموس (بعد از ناموس، تقریباً افتخار) افتتاح کرد. طوبی آزموده مدرسه را در خانه اش در تهران اداره می کرد و در آنجا به بیست دختر آموزش می داد. چون مدرسه دولتی نبود، آزموده خودش مسئول حفاظت از آن بود. او و شاگردانش انتقادات قابل توجهی از سوی جامعه و دولت دریافت کردند. شاگردان او به دلیل تحصیل در خارج از خانه مورد انتقاد قرار گرفتند و متهم به تن فروشی شدند.  آزموده به طور مداوم تهدیدهای جانی و مدرسه ای را دریافت می کرد و به عنوان غیراخلاقی تحقیر می شد.

مدرسه ناموس از نظر اندازه و برنامه درسی گسترش یافت و آزموده در نهایت همسر و دوستانش را برای کمک به تدریس آورد. این مدرسه در نهایت به اعتباری دست یافت و ایرانیان مترقی شروع به فرستادن دختران خود به آنجا کردند. آزموده بعداً شروع به برگزاری کلاس های سوادآموزی برای زنان بزرگسال کرد.

آزموده الهام بخش دیگر معلمان زن در ایران است. تعدادی از شاگردان او بعداً تحصیل کردند تا خودشان معلم دبیرستان شوند .