طبق تحقیقات وزارت بهداشت ۸ استان دچار ناامنی غذایی هستند، سیستان‌وبلوچستان، کهگیلویه و بویراحمد، ایلام، هرمزگان، خوزستان، کرمان،بوشهر و خراسان جنوبی.دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور وضعیت فعلی این استان ها را بررسی می‌کنند.
به گزارش برقع نیوز به نقل از همشهری آنلاین، براساس اعلام سازمان جهانی بهداشت، سوءتغذیه مهم‌ترین عامل تهدیدکننده سلامت عمومی در جهان به شمار می رود و درحال حاضر این عارضه، عامل ۴۵درصد از کل موارد مرگ‌ومیر کودکان در سراسر جهان است. درواقع سوءتغذیه همان دریافت کم یا زیاد نوع خاصی از مواد مغذی است که می‌تواند به مشکلات و عوارض جدی ازجمله بازماندن از رشد، مشکلات چشمی، دیابت و بیماری‌های قلبی منجر شود.سوءتغذیه سالانه میلیاردها نفر را در جهان تحت تاثیر قرار می دهد و برخی جوامع براساس محیط، سبک زندگی و منابع غذایی در دسترس، به نوع خاصی از سوءتغذیه دچار می‌شوند.
تحقیقات وزارت بهداشت نشان می دهد در ایران نیز چنین پدیده ای وجود دارد و البته شدت آن در برخی استان ها بیشتر است.طبق این تحقیقات، موارد سوءتغذیه را در استان هایی مانند سیستان‌وبلوچستان، کهگیلویه و بویراحمد، ایلام، هرمزگان، خوزستان، کرمان،بوشهر و خراسان جنوبی می توان مشاهده کرد. پس از شناسایی ۸ استان دچار ناامنی شدید غذایی، طرحی با اهدافی ویژه برای مقابله با این مشکل با عنوان «باغ» تعریف شد و حالا دانشگاه های علوم پزشکی کشور اقدام های انجام شده در ۲ سال گذشته یا اقدامات درحال انجام را مورد بررسی قرار داده اند تا دریابند وضعیت فعلی این استان ها چگونه است.
۱۱هزارو۸۰۰کودک کرمانی سوءتغذیه دارند
یکی از استان های مورد مطالعه دانشگاه های علوم پزشکی، کرمان است. براساس آخرین آمار، این استان ۱۱هزار و ۸۰۰ کودک مبتلا به سوءتغذیه دارد و همچنین ۷هزار و ۵۵۸ مادر باردار و شیرده زیرپوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) کرمان قرار دارند و خدمات مورد نیاز را دریافت می‌کنند.در بررسی هایی که سال ۹۵ در کشور صورت گرفت، درحالی که شاخص کم‌وزنی برای کودکان زیر ۵سال در کشور ۳/۴درصد بود، این شاخص در استان کرمان ۱/۷درصد گزارش شد که نشان از وجود سوء تغذیه در این استان دارد.
کم‌وزنی، یکی از شاخص‌های نشان دهنده وضعیت سوءتغذیه فعلی و همچنین سوءتغذیه مزمن کودکان محسوب می شود که وزن براساس سن را مدنظر دارد.یکی دیگر از شاخص های مورد بررسی در سال ۹۵، کوتاه‌قدی بود که این رقم برای این دسته از کودکان در کشور ۸/۴درصد است درحالی که رقم این شاخص در کرمان ۱/۶درصد گزارش شده است. باید گفت که این وضعیت قد براساس سن، نشان دهنده سوءتغذیه مزمن یا قدیمی است.از دیگر شاخص‌هایی که وضعیت سوءتغذیه را نشان می‌دهد، لاغری است که این شاخص برای کودکان کرمانی ۸/۶درصد و در کل کشور ۳/۴ گزارش شده است.
براساس پژوهش‌هایی که حدود ۵ سال پیش انجام شد، کرمان در کنار بوشهر، سیستان و بلوچستان، خوزستان، هرمزگان، خراسان جنوبی، ایلام و کهگیلویه و بویراحمد جزو استان‌های با وضعیت بسیار ناامن غذایی بوده است. در تعریف امنیت غذایی نیز باید گفت این شاخص به معنای دسترسی اقتصادی و فیزیکی همگان در تمام اوقات به غذای سالم و مطلوب است تا همه سلول‌های بدن از مواد مغذی کافی برای دستیابی به زندگی پویا و سالم برخوردار باشند.
پس از شناسایی ۸ استان دچار ناامنی شدید غذایی، طرحی با اهدافی ازجمله افزایش دانش و نگرش و مهارت جمعیت زیرپوشش در زمینه سواد غذایی و تغذیه، ارتقای کمی و کیفی سیاست‌های بهبود تغذیه و ورود خانوارهای ناامن غذایی به چرخه حمایتی و فرایند خوداتکایی تعریف شد.دراین طرح دستگاه‌های متعددی ازجمله استانداری، فرمانداری، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، جهادکشاورزی، آموزش و پرورش، بنیاد برکت، هلال‌احمر و نهادهای حمایتی وظایفی ویژه دارند و کارفرمای اجرایی این طرح نیز معاونت بهداشتی دانشگاه‌های علوم‌پزشکی است. استان کرمان هم که دارای ۵ دانشگاه و دانشکده علوم‌پزشکی است ، یکی از کارفرمایان اجرایی این طرح محسوب می شوند.
قرار بود این طرح که با عنوان«باغ» شناخته می شود در همه مناطق زیرپوشش این دانشگاه‌ها اجرا شود، اما درنهایت اعلام شد این طرح تنها درمناطقی اجرا می شود که دانشگاه علوم‌پزشکی، کارشناس تغذیه دارد. گروه‌های متعددی دراین طرح حضور دارند که برای هریک نیز وظایفی تعریف شده است. البته بررسی ها نشان می دهد این طرح در استان کرمان به تازگی آغاز شده و نخستین جلسه را نیز استانداری مدتی پیش برگزار کرده و درمجموع می توان گفت هنوز دراین زمینه کار خاصی در این استان انجام نشده است.
عوامل رشد سوءتغذیه در خراسان جنوبی
امنیت غذایی در ۳ بخش تأمین غذا، توان اقتصادی خرید و انتخاب غذا طبقه‌بندی می‌شود و با توجه به این موارد، خراسان جنوبی جزو استان‌های ناامن غذایی طبقه‌بندی شده است، چراکه نتایج تحقیقات نشان می‌دهد شاخص‌های سوءتغذیه در خراسان جنوبی از میانگین کشوری بالاتر است.
البته باید گفت همه‌گیری ویروس کووید-۱۹ نیز ناامنی غذایی این استان را تشدید کرده است. براین اساس، شهرستان‌های نهبندان، سربیشه، خوسف، سرایان، درمیان و زیرکوه در دسته ناامن غذایی متوسط و شدید قرار دارند و طبس، بشرویه، فردوس، بیرجند و قائن هم در دسته ناامن غذایی خفیف طبقه‌بندی می‌شوند.سال گذشته معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند با همکاری کمیته امداد امام خمینی(ره) ۴هزار و ۳۲ کودک زیر ۵سال و هزار مادر باردار و شیرده نیازمند را شناسایی کرده و برای آنها مشاوره و حمایت تغذیه‌ای انجام داده است.
اجرای برنامه کمک‌معیشتی برای کودکان مبتلا به سوء تغذیه، آموزش و ترویج تغذیه سالم در جامعه زنان روستایی و عشایر و ارائه مکمل مگادوز ویتامین A به کودکان ۲ تا ۵ سال از برنامه‌های اجرا شده توسط معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند به شمار می رود. از دیگر برنامه های این معاونت به منظور حمایت تغذیه ای می توان به ارتقای سطح سلامت دانش‌آموزان با آموزش تغذیه و مکمل‌یاری با آهن و ویتامین D اشاره کرد. درحال حاضر ۷هزار و ۹۷۱کودک زیر ۵ سال و همچنین ۲هزار و ۳۶۲ مادر باردار و شیرده مبتلا به سوء تغذیه و نیازمند حمایت تغذیه‌ای در خراسان جنوبی وجود دارد.
یکی از دلایل چنین سوء تغذیه ای این است که بیشتر خاک موجود در استان‌های نیمه جنوبی کشور و همچنین خراسان جنوبی دارای خاصیت غیراسیدی و قلیایی است و همین موضوع سبب می‌شود محصول کشت‌شده دراین خاک‌ها ازنظر جذب ریزمغذی‌ها دچار مشکل شوند و درنهایت محصول کشت شده کیفیت پایینی داشته باشد. ازسوی دیگر نانوایی‌های خراسان جنوبی بیشتر از آرد تولید داخلی استان استفاده می‌کنند و ازآنجا که این آرد از گندمی تهیه می شود که در خاک قلیایی کشت شده است در نتیجه، نان مصرفی عموم مردم استان ریزمغذی‌های لازم را ندارد.در بیشتر کشورها برای تولید محصولات کشاورزی با کیفیت بالا، مشکل کمبود ریزمغذی‌ها در خاک مزارع را با محلول‌پاشی رفع می‌کنند و جهاد کشاورزی نیز برای برای جبران کمبود آهن و ریزمغذی‌ها در محصولات کشاورزی استان، به جای سم‌پاشی در مبارزه و کنترل آفات، محلول‌های دارای عنصر سولفات روی را در اختیار کشاورزان قرار می‌دهد تا مزارع را محلول‌پاشی کنند.
محلول‌پاشی سولفات روی و گاه آهن، ریزمغذی‌ها و نیازهای غذایی گیاه را تامین و همچنین محصولات را در مقابله با شوری خاک و آب مقاوم می‌کند. این محلول‌پاشی‌ها قسمتی از کمبودهای خاک را جبران می‌کند و محصولی با خاصیت و کیفیت بهتر تولید می‌شود اما درمقابل، هزینه‌های تولید را بسیار بالا می‌برد، به طوری که برای تولیدکننده و همچنین مصرف‌کننده، صرفه اقتصادی ندارد.اداره کل جهاد کشاورزی استان برای تامین اعتبار خرید محلول‌های دارای ریزمغذی‌ها، نیاز مبرم به همکاری و تامین اعتبار ازسوی وزارت بهداشت دارد و اگر در مزارع استان محلول‌پاشی انجام شود، محصولات تولیدشده تا حد زیادی کمبود ریزمغذی‌ها و سوءتغذیه را در خراسان جنوبی جبران خواهد کرد.
جولان ناامنی غذایی در سیستان و بلوچستان
سیستان و بلوچستان از استان هایی است که در وضعیت بسیار ناامن غذایی قرار دارد و بالاترین آمار سوء تغذیه در گروه‌های سنی مختلف به ویژه کودکان و زنان باردار و شیرده، مربوط به این استان است. درواقع محرومیت اقتصادی، پایین بودن سطح درآمد مردم و همچنین تغذیه نامناسب در دوران بارداری موجب شده است کودکان در دوران جنینی و پس از آن، با مشکلات تغذیه‌ای و کاهش رشد مواجه باشند.براساس آمارهای ارائه شده ازسوی نهادهای ذی‌ربط، بیشترین میزان سوءتغذیه درمیان کودکان و مادران باردار نواحی شمال و جنوب سیستان و بلوچستان وجود دارد و در نواحی مرکزی و دیگر نقاط، تهدید کمتری دیده می شود؛ با این وجود، سیستان و بلوچستان بیشترین میزان کودکان مبتلا به سوءتغذیه را در کشور دارد.
برهمین اساس به منظور مبارزه با سوءتغذیه درمیان کودکان و مادران باردار، معاونت‌های بهداشتی دانشگاه‌های علوم پزشکی زاهدان، ایرانشهر و زابل طرح آموزش و ارتقای سطح فرهنگی را در دستورکار قرار داده‌اند و حتی در زمان اوج شیوع ویروس کرونا، این برنامه‌ها نه تنها قطع نشد، بلکه به صورت مستمر و جدی‌تر دنبال می‌شود.براساس گزارش دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، سوءتغذیه کودکان استان ۲ دلیل عمده دارد که یکی مربوط به «محرومیت و فقر بالا» در استان است و دیگری «ریشه فرهنگی» دارد.
طبق این گزارش، زاد و ولد پی‌درپی از مهم‌ترین عوامل شیوع سوءتغذیه درمیان کودکان و مادران محسوب می شود. در بسیاری از موارد، مادران باردار در زمان بارداری اقدام به شیردهی کودک یک‌ساله نیز می‌کنند که این موضوع هم به جسم مادر و هم به جنین آسیب وارد می‌کند.از برنامه‌های معاونت‌های بهداشتی دانشگاه‌های علوم پزشکی زاهدان، زابل و ایرانشهر حضور در روستاها و ارائه بسته‌های آموزشی و تبیین دستورهای لازم برای افزایش سطح آگاهی مردم و الگوهای مناسب بهره‌مندی از غذای سالم و ضروری است. این معاونت‌ها همچنین با ایجاد هماهنگی میان سازمان‌ها و نهادهای ذی‌ربط، در اجرای برنامه‌های علمی دراین حوزه تعامل مناسبی دارند.
آنها همچنین به صورت دائم در کلینیک‌ها و مراکز بهداشت و درمان حضور می‌یابند و امر پایش را درباره سوءتغذیه کودکان انجام می‌دهند. مهم‌ترین اقدام صورت گرفته دراین زمینه، پایش مادران باردار است و مشاوره‌های لازم را پیرامون نوع تغذیه به مادران باردار ارائه می‌دهند.تعامل و هدایت نهادهایی مانند کمیته امداد امام خمینی(ره)، بهزیستی و دیگر سازمان‌های حمایتی و خیریه از دیگر برنامه‌های معاونت‌های بهداشتی دانشگاه های علوم پزشکی زاهدان، زابل ایرانشهر بوده است. به تعبیری این معاونت‌ها آموزش و فرهنگ‌سازی را در ریشه‌کنی سوء تغذیه پیشه کرده‌اند و سایر نهادها تغذیه لازم را تامین می‌کنند.دراین میان در یکی دو سال گذشته به دلیل شیوع کرونا برنامه‌های تدارک دیده شده نه تنها کم‌رنگ نشد، بلکه به صورت ویژه‌ای مورد توجه قرار گرفت و دستورالعملی دراین باره صادر شد.
درواقع دستورالعمل برنامه حمایت تغذیه‌ای کودکان و مادران باردار و شیرده مبتلا به سوءتغذیه و نیازمند با مشارکت خیران توسط دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تدوین شده است و براساس آن شناسایی کودکان و مادران باردار و شیرده مبتلا به سوءتغذیه نیازمند در دانشگاه انجام می‌شود. همچنین براساس میزان مشارکت خیران، افراد نیازمند زیرپوشش برنامه حمایت تغذیه‌ای قرار می‌گیرند.ازسوی دیگر برای اجرای برنامه‌های حمایت تغذیه‌ای با مشارکت خیران در استان برنامه‌ریزی‌های خوبی انجام و طی آن هماهنگی و جلب مشارکت خیران با همکاری معاونت فرهنگی – اجتماعی استانداری و حوزه مشارکت‌های اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی استان انجام شده است.
رابطه مستقیم تورم و سوءتغذیه در ایلام
ایلام از استان‌هایی است که با عنوان استان ناامن غذایی از آن یاد می‌شود و سوءتغذیه در آن نسبت به سایر استان‌ها بیشتر است. مسئولان دانشگاه علوم پزشکی معتقدند تورم بالا در استان ارتباط مستقیمی با سوءتغذیه به‌ویژه درمیان کودکان دارد که منجر به لاغری، کوتاه قدی و کم وزنی بچه‌ها دراین استان شده است. درسال ۹۸ شاخص کم‌وزنی برای کودکان زیر ۵سال در کشور ۳/۲۶درصد بود و این رقم در استان ایلام ۲/۸۱درصد گزارش شده بود.
همچنین، شاخص کوتاه‌قدی برای این دسته از کودکان در کشور ۳/۱۸درصد و در ایلام ۲/۴درصد گزارش شده و وضعیت قد براساس سن نشان دهنده سوءتغذیه مزمن یا قدیمی است.از دیگر شاخص‌هایی که وضعیت سوءتغذیه را نشان می‌دهد، لاغری است که برای کودکان ایلامی ۲۲/۸۲ درصد و در کشور ۱۵/۲۱ درصد گزارش شده بود. چند سالی است که دانشگاه علوم‌پزشکی با همکاری کمیته امداد امام خمینی (ره) طرح‌هایی را برای دسترسی افراد به مواد غذایی سالم و اصلاح الگوی تغذیه‌ای به اجرا در می‌آورد که توانسته تا حدودی وضعیت تغذیه را در این استان بهبود ببخشد.
برنامه‌های حمایتی کاهش سوءتغذیه در کودکان زیر ۵سال و بهبود تغذیه در مادران باردار و شیرده و همچنین بسته بهبود امنیت غذا و تغذیه خانوار و برنامه مکمل یاری برای همه گروه‌های سنی از این برنامه‌هاست. مسئولان بهداشتی استان فرهنگ‌سازی در زمینه تغذیه سالم و کالاهای آسیب‌رسان به سلامت را در کنار این برنامه‌ها موثر دانسته و دراین زمینه نیز فعالیت‌هایی با مشارکت صداوسیمای مرکزاستان انجام شده است.
امسال با توجه به برنامه‌های اجرا شده در زمینه سلامت غذایی، وضعیت استان ایلام نسبت به سال‌های گذشته تا حدودی بهبود پیدا کرده و راه‌های پیشگیری از سوءتغذیه نیز در این استان برنامه‌ریزی شده و به زودی به اجرا در می‌آید. براساس آخرین آمار، ۲هزار کودک مبتلا به سوءتغذیه و ۸۱۵۶ مادر باردار و شیرده زیرپوشش کمیته امداد استان ایلام هستند و خدمات دریافت می‌کنند.
اوضاع بحرانی سوءتغذیه در بوشهر
اقدام‌های متعددی در استان بوشهر برای کاهش ناامنی غذایی صورت گرفته است که از آن جمله می‌توان به توزیع غذای گرم درمیان کودکان و مادران باردار و حمایت‌های مالی و تغذیه‌ای از مادران دارای سوءتغذیه اشاره کرد. این حمایت‌ها ازسوی مراکز دولتی و خیریه به‌طور هم‌زمان درحال انجام است. ازسوی دیگر، طرح‌های تحقیقاتی درباره سوءتغذیه و نحوه تامین غذای سالم و متناسب در شهرستان دیلم به صورت پایلوت درحال اجراست و در طرح دیگری مانند هرمزگان به مادران باردار در روستاها کمک می‌شود تا برای کاشت سبزیجات مکمل در خانه خود اقدام کنند.
بوشهر اما اوضاع بحرانی‌تری نسبت به سایر استان‌ها دارد. مهم‌ترین عامل سوءتغذیه در دسترس نبودن غذای سالم به اندازه کافی و توانمندی در تهیه غذای سالم ازسوی افراد است درحالی‌که ۸۵ درصد از آب آشامیدنی و بیش از ۸۰درصد مواد غذایی بوشهر از استان‌های دیگر تامین می‌شود که همین مساله استان را درمعرض خطر قرار داده است. ۲۳۰۰ کودک مبتلا به سوءتغذیه در استان شناسایی شده‌اند که زیرپوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) قرار دارند.
بنابر اعلام مسئولان بیشتر کودکان دچار سوء تغذیه در مناطق روستایی با ضریب محرومیت بالا سکونت دارند که توسط شبکه بهداشت هر شهرستان شناسایی و به کمیته امداد معرفی می شوند. برای حمایت از این کودکان، سبدهای غذایی شامل حبوبات، غلات، لبنیات و پروتئین در دوره‌های زمانی معین و با نظارت شبکه بهداشت در بین خانوارهای دارای کودکان مبتلا به سوءتغذیه توزیع می‌شود. کودکان مورد حمایت در طول ۲ دوره ۶ماهه درمان و مورد پایش و کنترل مستمر مرکز بهداشت قرار می‌گیرند و پس از بهبودی کامل، از چرخه حمایتی خارج و کودکان دیگری که از مشکل سوء تغذیه رنج می‌برند، جایگزین می‌شوند.
حمایت ویژه از ۲هزار کودک در خوزستان
خوزستان از دیگر استان‌هایی است که در فهرست ناامنی غذایی قرار دارد، با این تفاوت که مسئولان این استان می‌گویند ناامنی غذایی براساس ۳ شاخص تعریف می‌شود که شامل تولید مواد غذایی، دسترسی به مواد غذایی – توان اقتصادی خانوارها و قدرت خرید و مولفه‌های سلامت است. شاخص‌های سوءتغذیه مربوط به مولفه‌های سلامت است که خوزستان دراین باره مشکل خاصی نداشت و شاخص‌های آن نزدیک به میانگین کشوری بود.مشکل بیشتر این استان در زمینه ناامنی غذایی در زمینه توان اقتصادی خانوارها برای خرید مواد غذایی بود و بر همین اساس چند برنامه حمایتی برای رفع مشکل تعریف شد.
یکی از این برنامه‌ها کمک معیشت ویژه استان‌های ناامن غذایی بود که از زمستان سال گذشته آغاز شد و طی آن سبد غذایی با توجه به بعد خانوار به افرادی که دچار مشکل بودند اختصاص می‌یافت. دراین طرح ۲هزار کودک زیرپوشش قرار گرفتند که البته مسئولان خوزستانی تاکید می‌کنند امسال سهمیه این استان دراین برنامه کاهش یافته است.در برنامه دیگری از سال ۸۴ کودکان مبتلا به سوءتغذیه مورد حمایت قرار می‌گیرند تا به‌ویژه در شاخص‌های لاغری و کم‌وزنی مورد حمایت قرار گیرند، زیرا این دو شاخص در کوتاه مدت قابل اصلاح است و شاخص کوتاه قدی هم در نتیجه آن به مرور اصلاح می‌شود. در این برنامه، بچه‌ها به کمیته امداد معرفی می‌شوند و کارت خانواده‌شان شارژ می‌شود تا مواد غذایی مورد نیاز خود را تهیه کنند. برای خرید مواد غذایی هم به این خانواده‌ها آموزش‌های لازم داده می‌شود.
کهگیلویه و بویراحمد چشم‌به‌راه حمایت‌های بیشتر
کهگیلویه و بویراحمد ازجمله استان‌های ناامن غذایی محسوب می‌شود. براساس برنامه پژوهشی سمپاد و تن‌سنجی صورت گرفته در سال ۹۶، با بهبود وضعیت سوءتغذیه نسبت به سال ۹۱ درحالی‌که شاخص کوتاه قدی در کشور ۸/۴بوده است، دراین استان شاهد شاخص ۷/۴درصدی بوده‌ایم.
همچنین شاخص کم‌وزنی در کشور ۴/۳ و در کهگیلویه‌وبویراحمد ۵/۳ و شاخه لاغزی در کشور۳/۴ و در استان ۵/۳ بوده است.برهمین اساس در سال ۹۸ طی یک برنامه حمایتی ۲۵۹۰مادر زیرپوشش قرار گرفتند که این عدد سال ۹۹ به ۱۶۰۰ مورد رسید و امسال با کاهش سهمیه به ۱۳۰۰ مورد رسیده است. همچنین سال ۹۸، ۲۵۰۰ کودک زیر ۵ سال زیرپوشش برنامه‌های حمایتی قرار گرفتند که در سال ۹۹ این عدد، ۳هزار کودک بود و امسال هم ۲ هزار کودک زیرپوشش برنامه‌های حمایتی هستند.
البته مسئولان کهگیلویه‌وبویراحمد از نهادهای کشوری درخواست افزایش سهمیه استان را داشته‌اند. یکی دیگر از برنامه‌های حمایتی این استان در سال گذشته اجرای طرح بسته غذایی به صورت پایلوت در شهرستان بهمئی بود که طی آن کل خانوار برای بهبود تغذیه آموزش می‌بینند. با توجه به نتایج طرح در سال گذشته، امسال قرار است برنامه در همه شهرستان‌های استان برگزار شود.
«بیابان غذایی» در هرمزگان
در دورافتاده ترین روستاها یا شهرک‌های استان هرمزگان، سوپرمارکت‌هایی یافت می‌شوند که انواع کنسرو، نوشیدنی‌های صنعتی و اقسام بیسکویت و تنقلات را دارند. شاید دسترسی به محصولات غذایی صنعتی در نگاه اول خوب باشد، اما ما با پدیده دیگری به نام بیابان غذایی مواجه‌ایم.
براساس تعریف شاخص «بیابان غذایی» ساکنان شاید به مواد غذایی دسترسی داشته باشند، اما تا شعاع یک کیلومتری و در برخی استانداردها تا ۵ کیلومتری آنها سبزی‌ها، لبنیات، انواع پروتئین چون گوشت، غلات کامل و آجیل یافت نمی‌شود. متاسفانه با این تعریف بسیاری از شهرک‌ها، روستاها و حتی مجتمع‌های مسکونی شهری در استان هرمزگان در تعریف بیابان غذایی قرار می‌گیرند.این مساله از لحاظ تغذیه‌ای نیز دارای بار منفی بسیاری است و پیامدهای خطرناکی مانند چاقی، دیابت، لاغری، کوتاه‌قدی، بیماری‌های گوارشی یا نبود امنیت غذایی برای ساکنان منطقه به دنبال دارد. علت های اصلی پیدایش بیابان غذایی را می‌توان مواردی مانند موانع اقتصادی، بالا بودن قیمت مواد غذایی تازه، درآمد پایین ساکنان، هزینه بالای حمل و نقل و فروش مواد غذایی تازه به این نقاط است.
به نظر می‌آید برای استان هرمزگان همه این موارد در ایجاد «بیابان غذایی» دخیل باشند. با توجه به اینکه هرمزگان هم در میان استان‌های ناامن غذایی قرار دارد، از سال ۹۶ طرح امنیت غذایی باغ (بسته امنیت غذایی) در شهرستان میناب اجرا شد. این برنامه امسال اردیبهشت مجددا در دستورکار قرار گرفت که درحال‌حاضر در مرحله آموزش و جلسات توجیهی قرار دارد.همچنین طی ۲سال گذشته برای تامین امنیت غذایی برنامه حمایتی کودکان و مادران مشترک با کمیته امداد امام خمینی (ره) و بنیاد علوی درحال اجراست و وتوانمندسازی زنان روستایی با ترویج سبزی‌کاری و باغچه‌های خانگی از دیگر برنامه‌های این استان برای کاهش ناامنی غذایی محسوب می‌شود.
دیدگاهتان را بنویسید